Kinderen van de oorlog
Museum Het Valkhof – 15 februari t/m 10 juni 2019
De verschrikkingen van een oorlog raken ons extra hard wanneer kinderen daarvan het slachtoffer zijn. De tentoonstelling Kinderen van de oorlog maakt dit invoelbaar aan de hand van verhalen over en ervaringen van Nijmeegse kinderen die getuige waren van langdurig oorlogsgeweld. Aan de hand van vijf thema’s, waaronder Joodse kinderen, Duitse kindsoldaten en het bombardement van 22 februari 1944 wordt het lot van kinderen in de Tweede Wereldoorlog in beeld gebracht. Kinderen die recent uit oorlogsgebied naar Nijmegen zijn gekomen, veelal uit Syrië, krijgen een gezicht in de serie foto’s die Annie van Gemert speciaal voor de tentoonstelling vervaardigde. Door heden en verleden te verbinden, verduidelijkt de tentoonstelling eens te meer dat niets ontziend geweld van alle tijden is. Uit de mond van de kinderen die dit onlangs hebben meegemaakt, klinkt desondanks een boodschap van hoop: zij hebben dromen en maken plannen voor de toekomst.
585 kinderen in en om de stad Nijmegen, overleven de oorlog niet. De tentoonstelling vertelt een aantal van hun verhalen, zoals van de Joodse Alfred en Ida Kalf, die dachten op weg te zijn naar een onderduikadres in Nijmegen, maar worden verraden. In 1943 zijn zij in Sobibor vermoord. Of het trieste lot van Gerard Bakker en een groep van zijn klasgenoten, die in 1944 door splinterbommen uit het leven worden weggerukt als ze bij het Valkhof staan te wachten op de tram. Of het dodelijke ongeluk kort na de bevrijding, als een handgranaat uit een Engelse munitiekist valt en ontploft bij een groepje jongens die in de buurt spelen. Van velen kennen we het verhaal, maar van anderen rest ons alleen hun naam.
Een hoopvolle toekomst
De Nijmeegse fotograaf Annie van Gemert (1958) is uitgenodigd te reageren op de historische foto’s en verhalen. Zij fotografeerde hiervoor kinderen die vanuit oorlogsgebied een veilig heenkomen in Nijmegen vonden. Deze kinderen delen hun dromen en toekomstplannen. Het verhaal dat zij vertellen is niet alleen dat van henzelf, maar tegelijk het universele verhaal van jonge mensen die een traumatische periode doormaakten.
De tentoonstelling is het resultaat van een bijzondere samenwerking tussen Museum Het Valkhof, Stichting Beeldmix en Werkgroep Oorlogsdoden Nijmegen. Kinderen van de oorlog opent aan het begin van een jaar waarin veel aandacht is voor de herdenking van het bombardement op Nijmegen op 22 februari 1944, in 2019 75 jaar geleden. Kinderen tot en met 12 jaar hebben gratis toegang tot het museum.
Ceija Stojka (1933-2013) – Oorlogsherinneringen van een Roma
Tegelijkertijd is in het museum de tentoonstelling Ceija Stojka – Oorlogsherinneringen van een Roma te zien. Het is het verhaal over een Roma meisje dat drie concentratiekampen overleeft. Jarenlang zwijgt ze over de Holocaust, maar vanaf haar 55ste begint Stojka zich te uiten. Ze schrijft talloze gedichten en teksten en maakt meer dan duizend schilderijen en tekeningen. Op onnavolgbare wijze brengt deze veerkrachtige geest haar oorlogservaringen in beeld en maakt deze invoelbaar. Ceija Stojka vertelt niet alleen haar eigen verhaal, maar ook dat van het universele lijden van kinderen in oorlogstijd.
Escape Room
In deze aan de Tweede Wereldoorlog gewijde, spannende game van de Radboud Universiteit staan de sluiting van de universiteit en het waar gebeurde verhaal van een aantal moedige studenten centraal. Lukt het jou om Jozef, praeses van de Nijmeegse studentenvereniging Carolus Magnus, en zijn vrienden binnen 60 minuten te helpen?
Meer informatie: www.museumhetvalkhof.nl
Museum Het Valkhof,
Kelfkensbos 59, Nijmegen, Tel 024-360 88 05
Meer activiteiten: Agenda Nijmegen
