Nijmegen, 8 maart 2010
Lezing De verloren toren van Plein 1944
Woensdag 16 maart 2010
Op woensdag 16 maart vindt in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis een lezing plaats over de middeleeuwse toren die eind januari onverwachts werd gevonden op Plein 1944. De vondst van de toren met daarnaast stukken stadsmuur leidde tot hele nieuwe inzichten over de ommuring van middeleeuws Nijmegen. Stadsarcheoloog Femke de Roode en bouwhistoricus Hein Hundertmark geven op 16 maart een toelichting op de toren, de stadsmuur en omwallingen van Nijmegen. De lezing is gratis toegankelijk, de zaal is open om 19.30 uur.
Het bestaan van de toren was niet bekend. Hij ligt tussen de eerste, dertiende eeuwse ommuring en de tweede, vijftiende eeuwse stadsommuring en staat niet op oude kaarten of tekeningen. Aan weerszijden van de toren is een 1,5 m dikke middeleeuwse stadsmuur aangetroffen, die richting Doddendaal loopt en richting de middeleeuwse voorpoort behorend bij de Windmolenpoort. Het heeft er dus alle schijn van dat Nijmegen rond 1400 ommuurd was met een dubbele stadsommuring. Tussen deze muren lag een brede, diepe en droge gracht, die vorig jaar winter is opgegraven en die ook als verdediging fungeerde. In Nederland is alleen van Deventer bekend dat het een dubbele stadommuring had.
Bron Gemeente Nijmegen
Uittillen torenresten op Plein 1944 – foto Gemeente Nijmegen
Nijmegen, 21 februari 2011
Middeleeuwse stadstoren succesvol eruit getild
De resten van de middeleeuwse stadstoren, die vorige maand onverwacht werden gevonden, zijn vanochtend vroeg met succes eruit gelicht. Het uittillen van de toren gebeurde in twee segmenten. Rond 6.30 uur was het werk voltooid.
De afgelopen weken is door het aannemersbedrijf Van Tienen, dat gespecialiseerd is in restauraties en renovaties, een bekisting geplaatst met daaronder stalen steunbalken. Omdat de de conditie van de toren niet optimaal was, is de onderzijde van de toren ondersteund met een betonnen laag en is de de toren ‘klem’ gezet zetten met stabilisatiezand. De binnenkant van de toren bestaat namelijk uit los stortwerk van tufsteen met specie, de buitenzijde bestaat uit een laag baksteen. De toren was bovendien (vermoedelijk in de jaren ’60 – en ’70) op sommige plaatsen doorbroken met een rioleringsbuis en ook de achterzijde van de toren was ten gevolge van kabels en leidingen gedeeltelijk al uitgebroken.
De toren wordt nu veilig opgeslagen. In 2013, wanneer de bouwwerkzaamheden op Plein 1944 zijn afgerond, keren de resten van de toren weer terug op het plein. De komende tijd worden voorstellen ontwikkeld hoe een en ander wordt vormgegeven.
Bron Gemeente Nijmegen
Nijmegen, 18 februari 2011
Middeleeuwse toren Plein 1944 maandagochtend uitgetild
Het uittillen van de middeleeuwse stadstoren die vorige maand onverwacht werd gevonden op Plein 1944, gebeurt op maandag 21 januari tussen 4.00 en 9.00 uur ‘s morgens. Mocht het niet in één ochtend lukken, dan worden de werkzaamheden dinsdagochtend 22 februari op hetzelfde tijdstip hervat.
Aannemersbedrijf Van Tienen, dat gespecialiseerd is in restauraties en renovaties, is vorige week is gestart met de voorbereidende werkzaamheden. Als eerste zijn de stukken stadsmuur weggehaald. Daarna zijn er keermuren geplaatst en is de toren uitgegraven. Om de toren te ondersteunen is aan de onderzijde een laag beton gestort en de toren zelf is klemgezet met stabilisatiezand. Verder is een bekisting geplaatst met daaronder stalen steunbalken. De toren wordt in twee gedeelten uitgetild en opgeslagen. In 2013, wanneer de bouwwerkzaamheden op Plein 1944 zijn afgerond, keren de resten van de toren weer terug op het plein.
Het bestaan van de toren was tot vorige maand niet bekend. Hij ligt tussen de eerste ommuring uit de dertiende eeuw en de tweede stadsommuring uit de vijftiende eeuw, en staat niet op oude kaarten of tekeningen. Aan weerszijden van de toren is een 1,5 meter dikke middeleeuwse stadsmuur aangetroffen, die richting Doddendaal loopt en richting de middeleeuwse voorpoort behorend bij de Windmolenpoort. Het heeft er daarmee alle schijn van dat Nijmegen rond 1400 ommuurd was met een dubbele stadsommuring.
Op woensdag 16 maart om 20.00 uur vindt in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis in de Mariënburgkapel een lezing plaats over de middeleeuwse stadstoren. Stadsarcheoloog Femke de Roode en bouwhistoricus Hein Hundertmark geven een toelichting op de toren, de stadsmuur en omwallingen van Nijmegen. De lezing is gratis toegankelijk, de zaal is open vanaf 19.30 uur.
Bron Gemeente Nijmegen
Nijmegen, 8 februari 2011
Werkzaamheden verwijderen middeleeuwse toren van start
De resten van de middeleeuwse stadstoren, die vorige maand onverwacht werd gevonden, worden binnenkort voorzichtig weggehaald en opgeslagen. De voorbereidende werkzaamheden hiervoor beginnen vandaag. In 2013, wanneer de bouwwerkzaamheden op Plein 1944 zijn afgerond, keren de resten van de toren weer terug op het plein.
Op Plein 1944 en op de Scheidemakershof wordt op dit moment hard gewerkt aan het slaan van de damwanden. Begin maart moeten de resten van de muur en de toren weg zijn zodat de damwanden voor de parkeergarage aan de zuidkant van het plein kunnen worden geslagen. De komende weken worden eerst de muren ontgraven en weggehaald. Daarna worden er keermuren geplaatst rondom de toren, wordt de toren uitgegraven en wordt een bekisting geplaatst. Uiteindelijk wordt de toren met bekisting en al opgetild en afgevoerd naar een depot. Dit gebeurt naar verwachting in de week van 21 februari.
De stadstoren lijkt onderdeel te zijn van een dubbele stadsommuring die dateert uit 1350-1400. Aan weerszijden van de toren is een 1,5 m dikke middeleeuwse stadsmuur aangetroffen, die richting Doddendaal loopt en richting de middeleeuwse voorpoort behorend bij de Windmolenpoort. Het bestaan van de toren en stadsmuur was niet bekend. Omdat de toren precies in de inrit van de ondergrondse pakeergarage ligt, was het niet mogelijk om hem te handhaven op de plek waar hij is gevonden. Het verplaatsen van de inrit naar de Bloemerstraat is zeer kostbaar en zou een enorme vertraging opleveren. Daarom is ervoor gekozen om de resten voorzichtig te verwijderen en straks weer terug te leggen op een plek zo dicht mogelijk bij de plek waar hij is gevonden, goed zichtbaar in de openbare ruimte. Aanvullend zal daarbij ook informatie komen over de toren en een verwijzing naar de plek waar hij is gevonden.
Bron Gemeente Nijmegen
Nijmegen, 25 januari 2011
Middeleeuwse stadstoren komt terug op Plein 1944
De fundering van de middeleeuwse stadstoren, die vorige week onverwacht werd gevonden bij werkzaamheden op Plein 1944, krijgt een plek op het toekomstige plein. Omdat de toren precies in de inrit van de ondergrondse pakeergarage ligt, wordt hij verplaatst en teruggebracht op een plek zo dicht mogelijk bij de plek waar hij is gevonden, goed zichtbaar in de openbare ruimte.
Er is onderzocht of de restanten konden worden behouden of teruggebracht op de plek waar hij is gevonden. Uit inmetingen is gebleken dat de toren precies is gesitueerd ter hoogte van de geplande inrit van de nieuwe parkeergarage onder Plein 1944. De inrit ligt op één van de moeilijkste knooppunten van Plein 1944 doordat alle verkeersbewegingen (bus, auto, expeditie, fiets en voetgangers) en ondergrondse infra (kabels, leidingen en riolering) hier samenkomen. Tijdens het ontwerpproces bleek al dat hierdoor de inrit niet op een andere locatie kon komen.
De enige oplossing die mogelijk zou zijn is de aanleg van een tunnel vanuit de Bloemerstraat. Deze mogelijkheid is al eerder bestudeerd en de kosten hiervan worden geraamd op zo’n 1,5 miljoen euro. Deze oplossing zou bovendien leiden tot ernstige vertraging omdat er dan een bestemmingsplanwijziging en nieuwe bouwvergunningen nodig zijn wat ook weer tot extra kosten zou leiden.
Om de unieke vondst in de toekomst voor de inwoners en bezoekers van Nijmegen te behouden wil het college de fundamenten van de toren voorzichtig weghalen en tijdelijk opslaan. Waneer de bouwwerkzaamheden op Plein 1944 zijn afgerond, worden de resten van de toren teruggebracht op een plek zo dicht mogelijk bij de plek waar hij is gevonden. De fundamenten van de toren zullen goed zichtbaar worden gemaakt in de openbare ruimte. Aanvullend zal daarbij ook informatie komen over de toren en een verwijzing naar de plek waar hij is gevonden.
Het bestaan van de toren en stadsmuur was niet bekend. Hij ligt tussen de eerste (aangelegd in ca. 1230/1250) en de tweede stadsommuring (aangelegd in 1436) en staat niet op oude kaarten of tekeningen. Aan weerszijden van de toren is een 1,5 m dikke middeleeuwse stadsmuur aangetroffen, die richting Doddendaal loopt en richting de middeleeuwse voorpoort behorend bij de Windmolenpoort. Het heeft er dus alle schijn van dat Nijmegen rond 1350-1400 ommuurd was met een dubbele stadsommuring. Tussen deze muren lag een brede, diepe en droge gracht, die vorig jaar winter is opgegraven en die ook als verdediging fungeerde. In Nederland is alleen van Deventer bekend dat het een dubbele stadommuring had. In tegenstelling tot Nijmegen had Deventer een natte gracht.
Bron Gemeente Nijmegen
Nijmegen, 17 januari 2011
Resten middeleeuwse stadstoren gevonden
Tijdens werkzaamheden aan de riolering op Plein 1944 zijn de archeologen van de gemeente Nijmegen vanochtend geheel onverwacht gestuit op de resten van een laat middeleeuwse stadstoren. Het bestaan van deze toren, die voor bioscoop Carolus ligt, was niet bekend.
De toren uit eind 15e, begin 16e eeuw vormde waarschijnlijk een onderdeel van de tweede stadsuitleg. Vanmiddag wordt de put weer gedicht.
Bron Gemeente Nijmegen
Foto’s Plein ’44 – Winkels Plein ’44
