Vanaf 17 maart a.s. staat voor het gebouw van het Vrijheidsmuseum in Groesbeek een vernielde
Russische tank en een met kogels doorzeefde Oekraïense ambulance. De 44 ton zware T-72B-tank
werd in maart 2022 buitgemaakt door het Oekraïense leger nadat deze tijdens een Russische aanval
op Kyiv op een Franse mijn was gelopen en zwaar beschadigd raakte.
Eind februari 2023 werd de tank als protest tegen de Russische agressie in Oekraïne geplaatst voor
de Russische ambassade in Berlijn. Het Nationale Museum voor Militaire Geschiedenis van
Oekraïne, het Oekraïense ministerie van Defensie en de Oekraïense ambassade in Nederland
verleenden medewerking om de tank naar Berlijn en vervolgens naar Groesbeek te krijgen. De
planning is dat de Russische tank vanaf medio mei tot en met begin juni 2023 op initiatief van
Cultureel Centrum De Balie te zien zal zijn in Amsterdam. Daarna komt de tank terug naar het
Vrijheidsmuseum in Groesbeek.
Organisator in Duitsland was Enno Lenze, journalist en directeur van het Berlin Story Bunker
Museum. Hij werkte nauw samen met initiatiefnemer voor Nederland, Gerard Boink (voormalig
luchtmachtofficier en voorzitter van het Veteranencomité van Oost Gelre) en Wiel Lenders
(directeur van het Vrijheidsmuseum) om deze protest- en bewustwordingsactie respectievelijk in
Duitsland en Nederland mogelijk te maken.
De zwaar gehavende Oekraïense ambulance is afkomstig uit de Kharkiv-regio en in bruikleen gegeven
door de Stichting Zeilen van Vrijheid, die in het afgelopen jaar vele ambulances en medische
hulpgoederen naar Oekraïne heeft gebracht. Het voertuig kwam onder vuur te liggen tijdens een
Russische beschieting. Het bewust aanvallen van ziekenhuizen, ambulances en zorgpersoneel geldt
als een oorlogsmisdaad en schending van het internationaal humanitair recht.
Het Vrijheidsmuseum heeft als doel om het bezoekende publiek het Verhaal van Oorlog en Vrijheid
zonder Grenzen te laten zien en beleven. Hierbij wordt de Tweede Wereldoorlog in internationaal
perspectief geplaatst en gekoppeld aan actuele ontwikkelingen in de wereld. Het Vrijheidsmuseum
is een historisch-educatief museum dat niet met de rug naar het heden en de toekomst staat. Zeker
niet wanneer door Russische agressie de vrijheid, de democratie en de rechtsstaat van een
autonoom land onder de voet dreigt te worden gelopen.
De expositie van de tank en de ambulance is een waarschuwing tegen Poetins nietsontziende oorlog
die een levensgrote bedreiging vormt voor het vrije en democratische Europa. Het Vrijheidsmuseum
toont dit aan de bezoekers door middel van deze twee tastbare objecten die elkaars tegenpolen zijn:
de levensreddende Oekraïense ambulance versus de Russische oorlogsmachine. Het is een oproep
om Oekraïne te blijven steunen in haar strijd tegen de Russische dictatuur en imperialisme, die
gericht zijn tegen een volk dat intens verlangt naar de voor ons zo vanzelfsprekende vrijheid en
democratie.